http://odigosautoprostasias.blogspot.com/2009/05/blog-post_3177.html
ΓΕΝΙΚΑ
1. Βασική επιδίωξη της ανάκρισης [είτε γίνεται από την αστυνομία, είτε γίνεται από τον δικαστή] είναι να συλλέξει όσα περισσότερα στοιχεία γίνεται για το ποιος είσαστε, τι κάνετε, για το κάθε τι που θα μπορούσε να ενοχοποιήσει εσάς ή κάποιον άλλο. Θεωρητικά βέβαια, η ανάκριση έχει σκοπό να αποδείξει την ενοχή ή την αθωότητα σας. Η πράξη όμως, έχει αποδείξει πως την αστυνομία πολύ λίγο την ενδιαφέρει η δεύτερη περίπτωση.
2. Η αστυνομία μπορεί να ενεργεί όλες τις ανακριτικές πράξεις και χωρίς εισαγγελική παραγγελία, όταν πρόκειται για αυτόφωρο έγκλημα ή όταν υπάρχει κίνδυνος από την αναβολή να χαθούν τα ίχνη κάποιου εγκλήματος. Σημαντικό είναι, ότι ο αστυνομικός κρίνει αν υπάρχει κίνδυνος από την αναβολή, οπότε η αστυνομία έχει πάντα το δικαίωμα της ανάκρισης.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα ποινικής δικονομίας, αυτοί που μπορούν να κάνουν ανάκριση, είναι ο δικαστής και ο αστυνομικός. Για να γίνει η ανάκριση, πρέπει ο εισαγγελέας να εκδώσει ένα έγγραφο που να απευθύνεται στον τακτικό ανακριτή ή στους αστυνομικούς και να τους εξουσιοδοτεί να κάνουν ανάκριση για μια συγκεκριμένη πράξη. Αυτό, βέβαια, δεν ισχύει στις δύο παραπάνω περιπτώσεις.
3. Όταν ανακρίνεστε, πρέπει να βρίσκεστε διαρκώς σε εγρήγορση. Δεν πρέπει να είστε αφελής και να πιστέψετε ότι καταθέτοντας στον ανακριτή θα αποδείξετε την αλήθεια, ότι θα σας καταλάβουν, ότι θα τα καταφέρετε. Οι καλές ανακρίσεις -για εσάς- είναι αυτές που δεν περιέχουν τίποτα. Εκείνες που δεν δίνουν καμία πληροφορία για κανέναν. Σκοπός της ανάκρισης -για αυτούς- είναι να συλλέξει όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες μπορεί για το άτομο σας, για τους αγώνες που συμμετέχετε, τα μέσα που χρησιμοποιείτε. Και όχι μόνο για εσάς, αλλά και για τους φίλους σας, για όλους εκείνους που αγωνίζονται μαζί σας. Μην τους "προσφέρεστε", μην τους δείξετε καμία οικειότητα. Όχι μόνο δεν πρέπει να λέτε τίποτα, αλλά πρέπει να είστε ερμητικά κλειστοί. Μην μπερδέψετε όμως, την άρνηση απάντησης με μια άσκοπη επιθετικότητα, που θα ανεβάσει τους τόνους χωρίς λόγο. Μην ξεχνάτε ότι παίζετε στο γήπεδο τους. Η ψυχραιμία, η αποφασιστικότητα και η ξεκάθαρη άρνηση συνεργασίας, είναι η απάντηση στη βία και τις απειλές τους, στις υποσχέσεις και τα ψέματα τους.
ΑΝΑΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ
1. Όταν σας ανακρίνει η αστυνομία, το πρώτο σας μέλημα είναι να μάθετε ποια είναι η θέση σας: αν είστε μάρτυρες, κατηγορούμενοι ή ύποπτοι, αν δηλαδή υπάρχουν ενδείξεις εναντίον σας για κάποια παράνομη πράξη.
2. Αν σας ανακρίνουν ως ύποπτους ή κατηγορούμενους, απαιτείστε αμέσως την παρουσία του δικηγόρου σας. Παλιά αυτό το ξέραμε ως δικαίωμα από τις αμερικάνικες ταινίες και είναι αλήθεια ότι δεν το έγραφε ξεκάθαρα ο νόμος, τώρα όμως, με τη συμφωνία του Σένγκεν είναι δικαίωμα του κατηγορουμένου. Απαιτείστε το και επικοινωνήστε με κάποιον δικηγόρο ή με κάποιον που είστε σίγουροι ότι θα τον ειδοποιήσει. Το πιο καλό είναι, να τηλεφωνήσετε σε κάποιον, που θα ενημερώσει τόσο τον δικηγόρο σας, όσο και τους στενούς σας συντρόφους. Να θεωρείτε δεδομένο, ότι η αστυνομία θα εντοπίσει αυτόν που καλέσατε. Πρέπει δηλαδή, να συνυπολογίσετε αυτό το γεγονός στην απόφαση σας, με ποιον θα επικοινωνήσετε. Ανάλογα με την υπόθεση μπορεί να τον προσαγάγουν, ώστε να καταθέσει ή ακόμα να ερευνήσουν και το σπίτι του. Το καλύτερο θα ήταν να έχετε συνεννοηθεί από πριν με κάποιον φίλο σας, όσον αφορά το δικηγόρο που θέλετε, το άτομο που θα σας επισκέπτεται όσο κρατήστε, τις κινήσεις αλληλεγγύης που επιθυμείτε και με αυτόν να επικοινωνήσετε. Το τηλεφώνημα πρέπει να είναι γρήγορο και συνοπτικό, χωρίς να παραδέχεστε τίποτα [μπορεί να καταγράφεται και να χρησιμοποιηθεί εναντίον σας]. Για παράδειγμα, "Με συλλάβανε μόνο μου, στις 10.15 το βράδυ, στην Ιπποκράτους, κατηγορώντας με ότι είχα μια τσάντα με τρεις μολότοφ. Είμαι στο πέμπτο αστυνομικό τμήμα, στα Εξάρχεια. Μου έχουν δώσει την έκθεση σύλληψης, την οποία δεν έχω υπογράψει και μου πήραν απολογία, στην οποία δεν έχω πει τίποτα. Πάρε τον τάδε δικηγόρο, να έρθει αμέσως." Εκμεταλλευτείτε το, όσο καλύτερα γίνεται. Αν δεν σας απαγορέψουν δεύτερο, μην το αφήσετε χαμένο. Η εμπειρία, πάντως έχει δείξει ότι οι αστυνομικοί σας επιτρέπουν να τηλεφωνήσετε, πολύ μετά τη σύλληψη σας. Για να έχουν τον χρόνο να σας πρεσάρουν και να σας έχουν πάρει κατάθεση. Χωρίς να τους πιέζει η παρουσία του δικηγόρου σας.
Αν σας αρνηθούν την παρουσία και την βοήθεια δικηγόρου, ενισχύστε την άρνηση σας να απαντήσετε στις ερωτήσεις τους. Θα έχετε ένα επιχείρημα που θα ακούγεται πιο λογικό στα αυτιά τους. Θα τους εκνευρίζετε λιγότερο, όταν θα απαντάτε "δεν καταθέτω χωρίς το δικηγόρο μου" [πράγμα που δεν ισχύει, αφού ακόμα και με την παρουσία δικηγόρου δεν θα απολογηθείτε στην αστυνομία, αλλά θα περιμένετε το δικαστήριο ή τον ανακριτή], αντί να τους λέτε "δεν απαντάω σε καμία ερώτηση".
3. Στην περίπτωση που είστε κατηγορούμενοι, η στάση είναι μια. Δεν απαντάται σε καμία ερώτηση, δεν υπογράφεται τίποτα. Δεν ισχύει το: στους μπάτσους μιλάμε μεν, προσέχουμε τι λέμε δε. Αν αρχίσετε να τους λέτε παραμύθια πολύ δύσκολα δεν θα πέσετε σε αντιφάσεις. Να θυμάστε, οι ανακριτές είναι ειδικοί στο να σας κάνουν να μπερδευτείτε.
Σε περίπτωση σύλληψης και απαγγελίας κατηγοριών, κεντρική συμβουλή που πρέπει να διέπει όλη τη στάση σας, είναι η σιωπή σε οποιαδήποτε προσπάθεια των αστυνομικών να σας προσεγγίσουν. Μην απαντάτε σε άλλη ερώτηση πέρα των στοιχείων της ταυτότητας σας [π.χ. ούτε καν αν έχετε αδέλφια, που εργάζεστε κλπ] και γενικά διατηρήστε μια αποστασιοποιημένη στάση [αρνηθείτε κέρασμα καφέ κλπ]. Ακόμα και αν κρίνετε ότι κάτι μπορεί να διευκολύνει τη θέση σας, έχετε κάθε χρονικό περιθώριο να το καταθέσετε αργότερα, αφού θα έχετε μιλήσει με τους συντρόφους σας και το δικηγόρο σας. Μην υπογράψετε κανένα έγγραφο [έκθεση σύλληψης, προανακριτική κατάθεση κλπ]. "Όσο κουρασμένοι και αν είσαστε, κι ακόμη κι αν η υπογραφή αυτή σας παρουσιαστεί ως τυπική διαδικασία, θα πρέπει να θυμόσαστε ότι σημασία για το δικαστήριο έχουν αποκλειστικά τα έγγραφα της δικογραφίας.
Βέβαια, η αλήθεια είναι, ότι το να μη λέτε τίποτα συνήθως σημαίνει ότι τους τσαντίζετε και μπορεί να αρχίσουν να σας χτυπάνε. Καλύτερα Βέβαια το ξύλο που κάποια στιγμή θα σταματήσει, παρά μια προφυλάκιση, μια καταδίκη ή μια μεγάλη ποινή. Μια καλή τακτική είναι αντί να φωνάζεις: "δεν πρόκειται να πω τίποτα" ή "δεν πρόκειται να συνεργαστώ" και άλλα τέτοια, να λες κάτι διπλωματικότερο του τύπου "αρνούμαι όλες τις κατηγορίες και δεν έχω τίποτα να προσθέσω. Αρνούμαι να υπογράψω. Ό,τι έχω να πω, θα το πω στην κύρια ανάκριση και ενώπιον του δικαστηρίου, παρουσία του δικηγόρου μου". Αυτό μερικές φορές πιάνει, γιατί ο αστυνομικός που κάνει την προανάκριση, πολλές φορές θέλει απλώς να τελειώνει, οπότε έτσι γράφει αυτά τα λίγα και ξεμπερδεύει.
Μην νομίζετε ότι γενικώς μπορείτε να πείτε ό,τι θέλετε και στο τέλος, αν δεν σας αρέσουν αυτά που είπατε, απλώς να μην υπογράψετε. Ακόμα και αν γίνει έτσι, μπορούν να βεβαιώσουν οι αστυνομικοί τον ανακριτή ή το δικαστήριο, ότι η προανάκριση ολοκληρώθηκε κανονικά και ότι εσείς, απλώς δεν βάλατε υπογραφή, οπότε αυτό θα εκτιμηθεί από το δικαστήριο.
Να έχετε πάντα κατά νου, ότι στο ακροατήριο φράσεις του στυλ: "δεν τα είπα έτσι στην ανάκριση, αλλά έτσι τα γράψανε" δεν ασκούν και μεγάλη επιρροή στην αξιοπιστία του ανακριτικού υλικού.
4. Κάποια στιγμή, θα προσπαθήσουν να σας πάρουν το γραφικό σας χαρακτήρα. Για αυτό το σκοπό θα σας δώσουν ένα ειδικό έντυπο και θα σας πουν να γράψετε ό,τι θέλετε. Αρνηθείτε να γράψετε οτιδήποτε. Μπορεί -τώρα ή στο μέλλον- να ταυτοποιήσουν χειρόγραφα κείμενα με τον γραφικό σας χαρακτήρα, για να στηρίξουν κατηγορίες.
5. Στο αστυνομικό τμήμα, μπορούν να σας αφαιρέσουν όλα τα κινητά αντικείμενα [π.χ. ρολόι, κινητό, χρήματα, κλειδιά]. Απαιτήστε να συνταχθεί σχετικός κατάλογος. Ζητήστε το έντυπο με τα δικαιώματα σου. Αν είσαι γυναίκα, απαίτησε να σου γίνει σωματική έρευνα από γυναίκα αστυνομικό. Είναι παράνομο να γίνει από άντρα.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΡΙΣΗΣ
1.Η αστυνομία ξέρει πάντα, πολύ λιγότερα από αυτά που υποκρίνεται πως ξέρει. Όπως είδατε και παραπάνω, η αστυνομία θα μπορούσε να σας ανακρίνει ως μάρτυρες, ως υπόπτους ή ως κατηγορούμενους. Θα θέλουν να σας κάνουν να πιστέψετε, ότι κάθε μέσο που χρησιμοποιούν για να σας κάνουν να μιλήσετε είναι νόμιμο. Θα σας κάνουν επίδειξη δύναμης και εξουσίας. Η απειλή να ενοχοποιήσουν εσάς ή κάποιους συντρόφους σας, είναι ένα μέσο να σας κάνουν να πείτε αυτά που δεν ξέρουν. Θα σας απειλήσουν με δίωξη για άρνηση κατάθεσης. Να επιμείνετε σε αυτά που αναφέραμε παραπάνω, σε αυτούς τους απλούς κανόνες. Μια συμπεριφορά σταθερή και συνεπής, απομακρύνει τον κίνδυνο ενοχοποίησης σας. Θα σας κάνουν να αισθανθείτε μόνοι και χωρίς βοήθεια, θα προσπαθήσουν να σας πείσουν, ότι κανείς δεν μπορεί να σας Βοηθήσει και ότι μόνο από αυτούς εξαρτάται να σας αφήσουν ή να σας κρατήσουν. Όταν εκτιμήσουν, ότι με αυτή τη μεταχείριση θα σας έχουν μαλακώσει λιγάκι, θα αλλάξουν τόνο. Ίσως εμφανιστεί κάποιος αστυνομικός καλός, που θα ενδιαφερθεί για σας, για τις δυσκολίες σας, για τους δικούς σας. Θα περάσει έτσι, η κατάσταση από μια φάση επιθετική σε μια φάση "φιλική". Είναι μια πολύ "λεπτή στιγμή". Να είστε πολύ προσεχτικοί και με οξυμένα τα αισθητήρια. Θα προσπαθήσουν να σας μπερδέψουν, να σας απομονώσουν από τους φίλους σας ή τους συντρόφους σας, θα σας καλέσουν να ανοίξετε την καρδιά σας, θα σας προτρέψουν να διαχωρίσετε τις ευθύνες σας. Αν όλα αυτά δεν φτάνουν για να σας "συμμορφώσουν", είναι πιθανό και πάλι να σας επιτεθούν στα ίσια. Θα σας κρατήσουν κάτω από πίεση για ώρες, θα σας επαναλάβουν τις ίδιες ερωτήσεις, ξαναρχίζοντας με καινούργια ορμή. Θα προσπαθούν διαρκώς να σας μπερδέψουν, να σας ταπεινώσουν, να σας κουράσουν. Σε πολλές περιπτώσεις, και όλοι το γνωρίζουν, ότι οι ανακρινόμενοι χτυπιούνται, βασανίζονται. Μην πιστεύετε ό,τι σας λένε ή σας δείχνουν ή σας κάνουν να ακούτε. Θα σας κάνουν ένα σωρό κόλπα. Θα σας φέρουν σε αντιπαράθεση με άλλους αστυνομικούς, με άλλους κατηγορούμενους ή μάρτυρες. Μπορεί να εμφανιστεί αστυνομικός, τον οποίο δεν έχετε ξαναδεί, που να δηλώνει αυτόπτης μάρτυρας και να σας αναγνωρίζει, θέλοντας να ομολογήσετε. Αργότερα, στον ανακριτή ή στο δικαστήριο, θα προσπαθήσετε να ανατρέψετε την ομολογία σας, μιλώντας για ένα ψεύτικο μάρτυρα. Φυσικά, δεν θα πείσετε κανέναν. Θα σας διαβάσουν απολογίες για να σας πείσουν ότι "ο τάδε τα είπε όλα και επομένως είναι Βλακεία να επιμένεις στη σιωπή σου". Θα σας Βάλουν να ακούσετε μαγνητοφωνημένες συζητήσεις, θα σας δείξουν φωτογραφίες κτλ. Επιμείνετε στην στάση σας και θα είναι καλύτερα και για τον εαυτό σας και για όποιους άλλους αφορά η στάση σας.
ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
1. Η μόνη υποχρέωση που έχετε όταν σας ανακρίνουν, είναι να δηλώσετε τα στοιχεία της ταυτότητας σας. Μην απαντάτε σε καμία άλλη ερώτηση. Σε όλες να λέτε, "δεν έχω τίποτα να δηλώσω". Μην αφήσετε τον εαυτό σας να παρασυρθεί από απειλές, ούτε να ξεγελαστείτε από υποσχέσεις, ότι δήθεν θα σας ελευθερώσουν ή θα καλύψουν την υπόθεση. Τις περισσότερες φορές το δικαστήριο δεν έχει κανένα άλλο αποδεικτικό στοιχείο εναντίον σας, εκτός από την απολογία σας στην αστυνομία. Είναι άχρηστο, να τους κάνετε αυτό το δώρο.
2. Έχετε δικαίωμα, σαν κατηγορούμενος να πείτε ό,τι ψέμα σας κατέβει στο κεφάλι. Είναι όμως πολύ επικίνδυνο, να μπλεχτείτε σε μια ιστορία με τέτοιες αντιφάσεις από τις οποίες θα ήταν δύσκολο να ξεγλιστρήσετε. Μια υπεράσπιση δεν εφευρίσκεται, κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, όταν είστε αγχωμένοι και κάτω από την πίεση της αστυνομίας. Διαμορφώνεται με καθαρό κεφάλι με τους συντρόφους σας και τη βοήθεια του δικηγόρου.
Όσο διάστημα δεν έχετε δικηγόρο, ένα πράγμα πρέπει να κάνετε. Να διατηρήσετε, με το να μην πείτε τίποτα, όλες τις δυνατότητες υπεράσπισης. Σε περίπτωση που κάποιος σας δώσει, Βρούνε οτιδήποτε στο σπίτι σας που σας ενοχοποιεί ή σας αναγνωρίσει κάποιος αυτόπτης μάρτυρας, η στάση σας πρέπει να είναι ίδια. Οι καταθέσεις αναιρούνται, η κατοχή πολλών αντικείμενων -που στην αρχή φαίνεται να σας ενοχοποιούν- μπορεί αργότερα να εξηγηθεί, οι μάρτυρες πέφτουν συχνά σε αντιφάσεις. Τη δική σας, όμως, ομολογία πολύ δύσκολα την παίρνετε πίσω. Πρέπει να μιλήσετε για εκβιασμούς και σωματική βία και να πείσετε τον ανακριτή ή το δικαστήριο.
Όταν σας παρουσιάζουν φωτογραφίες, μην πείτε δεν ξέρω, αρνηθείτε να απαντήσετε. Κοιτάξτε τις όμως και προσπαθήστε να καταλάβετε πότε και πού τις τράβηξαν, προσέξτε αν αναγνωρίζετε άλλους φίλους ή συντρόφους σας σε αυτές και ειδοποιήστε τους. Μη δηλώσετε ότι έχετε κάνει αυτό ή ότι έχετε πάρει μέρος σε κάποια γεγονότα που σας ενοχοποιούν. Μη δώσετε ποτέ λογαριασμό για τις πράξεις σας. Μη δηλώσετε ποτέ την ομάδα που δραστηριοποιήστε, εσείς ή άλλοι σύντροφοι σας. Ποιοι είναι αυτοί, ποια η γνώμη σας για αυτούς, τι πράγματα λέγονται για αυτούς.
3. Αν σας χτυπήσουν ή βασανίσουν, η πρώτη σας ενέργεια μόλις σας αφήσουν ελεύθερο είναι να καταθέσετε μήνυση, σε όσους σας χτύπησαν, (κάθε ένστολος έχει ένα διακριτικό αριθμό στους ώμους του, καλό θα είναι αν μπορείτε να τους θυμάστε). Ακόμα και "κατ' αγνώστων". Τότε μόνο ο εισαγγελέας θα σας στείλει στον ιατροδικαστή. Μόνοι σας, δεν μπορείτε να πάτε. Η γνωμάτευση του, μπορεί να σας φανεί πολύ χρήσιμη, στο δικαστήριο.
ΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΚΡΙΣΗ
1. Συνήθως η κύρια ανάκριση είναι πολύ κυριλέ διαδικασία -αυτή είναι άλλωστε και η παγίδα- και ο ανακριτής έχει τον αέρα του λειτουργού του νόμου.
Γενικώς τον ανακριτή, μπορείτε να τον "ξεπεράσετε" εύκολα με ένα απολογητικό υπόμνημα. Αυτό είναι μια αναφορά που γράφει ο δικηγόρος σας και ουσιαστικά πρόκειται για μια μελετημένη απάντηση στις κατηγορίες. Μπορείτε εξεταζόμενοι να πείτε "αναφέρομαι στο απολογητικό μου υπόμνημα και δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο". Έτσι, δεν απαντάτε στις ερωτήσεις που θα σας κάνει ο ανακριτής.
Η στάση αυτή δεν προτείνεται, παρ' όλο που δεν έχει ιδιαίτερες επιπτώσεις στο δικαστήριο. Μπορεί όμως, να αποβεί μοιραία, για το κρισιμότατο ζήτημα της προφυλάκισης. Επειδή ο ανακριτής, αποφασίζει κυριαρχικά για τη προφυλάκιση σας, [ο εισαγγελέας σχεδόν πάντα λέει ναι] πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί. Αν υιοθετήσετε αυτόν τον τρόπο υπεράσπισης, πολλαπλασιάζεται τις πιθανότητες να αποφασίσει υπέρ της προφυλάκισης. Πρώτον, γιατί με αυτόν τον τρόπο πιστεύει ότι τον απαξιώνετε και δεύτερον, γιατί δεν του δημιουργείτε αμφιβολίες. Μόνο μέσα από τον μεταξύ σας "διάλογο", έχετε αυτή τη δυνατότητα.
2. Ο ανακριτής είναι πιο επικίνδυνος, από οποιονδήποτε αστυνομικό. 0 αστυνομικός έχει τη δύναμη, ο ανακριτής έχει το νόμο. Αυτός αποφασίζει για την φυλάκιση σας, αυτός κρίνει τα στοιχεία που του στέλνει η αστυνομία. Μην αφήνετε ποτέ, να σας υποβάλλετε η απάντηση σε μια ερώτηση από τον ίδιο. Χρησιμοποιήστε πάντα δικά σας λόγια. Σε μια ερώτηση, είναι καλύτερο πρώτα να αρνηθείτε και μετά να εξηγήσετε, παρά πρώτα να εξηγήσετε και μετά να αρνηθείτε, με κίνδυνο να μπερδευτείτε. Να είστε απλοί και προσεχτικοί. Όσο λιγότερα λέτε, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να πέσετε σε αντιφάσεις.
3. Πάντα στην ανάκριση κρατούνται πρακτικά. Στο τέλος, διαβάστε τα πολύ προσεχτικά. Ό,τι έχετε καταθέσει, να έχει γραφτεί με τα δικά σας λόγια και όχι με τα λόγια του ανακριτή. Κοιτάξτε να έχουν γραφτεί και οι ερωτήσεις, οι διαμαρτυρίες σας, οι δηλώσεις σας. Ζητήστε να υπογράψει μαζί σας αυτός που πράγματι σας ανέκρινε και βάλτε στα πρακτικά όλες τις διορθώσεις και τις μετατροπές που νομίζετε. Να φαίνεται η ακριβής ώρα που άρχισε και έκλεισε η ανάκριση. Τότε υπογράψτε την κατάθεση σας.
ΕΞΑΚΡΙΒΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
1. Αν βρίσκεστε σε κάποιο αστυνομικό τμήμα για μια απλή προσαγωγή, υποχρεούνται να σας αφήσουν μετά την εξακρίβωση των στοιχείων σας. Αυτό ενδεχομένως να κρατήσει αρκετές ώρες.
Αν δεν σας απαγγείλουν κατηγορίες, δεν είστε υποχρεωμένοι να δώσετε αποτυπώματα και να σας βγάλουν φωτογραφίες. Αν είναι η πρώτη φορά που πάνε να σας τα πάρουν, έχει αξία να αρνηθείτε. Να έχετε πάντως στο νου σας ότι είναι κάτι που δεν συνηθίζεται. Για αυτό το λόγο θα σας απειλήσουν, μπορεί και να σας χτυπήσουν. Αν σας έχουν ξαναπάρει αποτυπώματα και φωτογραφίες, ίσως να είναι άσκοπο να αρνηθείτε. Ζυγίστε κάθε φορά την κατάσταση και αποφασίστε.
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΑΣΚΗΘΕΙ ΔΙΩΞΗ
1. Η αστυνομία οφείλει να σας οδηγήσει το συντομότερο δυνατό στον εισαγγελέα, σε κάθε περίπτωση εντός 24 ωρών. Ο εισαγγελέας σας απαγγέλλει κατηγορίες και έχει τις εξής δυνατότητες:
-Να σας παραπέμψει σε τακτική δικάσιμο, οπότε αφήνεστε ελεύθεροι. Υποχρεούστε να δηλώσετε μια διεύθυνση μόνιμης διαμονής ή κατοικίας. Είναι σημαντικό να ξέρετε, ότι η δήλωση παραπλανητικής διεύθυνσης ή στοιχείων δεν πρόκειται να βοηθήσει σε τίποτα. Αντίθετα, εκτός από ότι σας εκθέτει σε σχετική ποινική ευθύνη, δίνει την ευχέρεια στις αρχές να δικαστείτε έγκυρα με την επίδοση εγγράφων σε λάθος διεύθυνση, χωρίς να μπορείτε, αργότερα, να παραπονεθείτε ότι δεν λάβατε γνώση του δικαστηρίου επειδή κατοικούσατε αλλού.
-Να διατάξει συμπλήρωση της προανάκρισης [σπανίως] ή κύρια ανάκριση, ιδίως σε περιπτώσεις που κριθεί αναγκαία η επιβολή περιοριστικών όρων [εγγύηση, εμφάνιση στο αστυνομικό τμήμα, απαγόρευση εξόδου από τη χώρα κλπ] ή προσωρινής κράτησης [στην περίπτωση κακουργημάτων]. Η επίσημη αιτιολογία για την προφυλάκιση σας κράτηση σε αυτή τη περίπτωση είναι ο κίνδυνος φυγής ή τέλεσης άλλων αξιόποινων πράξεων. Κατά συνέπεια, Βοηθάει η ύπαρξη σταθερής κατοικίας, μόνιμης εργασίας, λευκού ποινικού μητρώου κλπ.
-Να σας παραπέμψει να δικαστείτε με την αυτόφωρη διαδικασία. Στην περίπτωση αυτή θα προσαχθείτε στο δικαστήριο εντός 24 ωρών και μπορεί να σας δώσει μια προθεσμία ως τρεις μέρες για να ετοιμάσετε καλύτερα την υπεράσπιση σας. Κατά τη διάρκεια αυτής της προθεσμίας μπορεί να διαταχθεί η συνέχιση της κράτησης σας.
ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΩΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ
1. Σε περίπτωση που σας καλέσουν να καταθέσετε ως μάρτυρες στην αστυνομία ή στον ανακριτή αυτό πρέπει να γίνει με κλήση στο σπίτι σας. Έχετε έτσι το χρόνο να σκεφτείτε τι ακριβώς θα πείτε.
Αν όμως -κάτι που πλέον είναι πιο συνηθισμένο- σαν πάνε μια μέρα για εξακρίβωση στοιχείων και εκεί σας ζητήσουν να καταθέσετε ως μάρτυρας, εσείς απλώς αρνείστε να πείτε και να υπογράψετε οτιδήποτε, αφού αυτή η διαδικασία είναι παράτυπη.
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΣΥΛΛΗΦΘΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΦΙΛΟΣ ΣΑΣ
1. Είναι χρήσιμο με τους στενούς μας φίλους ή συντρόφους να έχουν προβλεφθεί και μελετηθεί από πριν κάποιες κινήσεις, που θα γίνουν αμέσως μόλις μάθετε τα δυσάρεστα νέα.
Πρέπει να ειδοποιήσετε αμέσως το δικηγόρο που θα σας έχει ήδη υποδείξει ο φίλος σας ή αυτόν που θα σας ανακοινώσει όταν σας πάρει τηλέφωνο από το αστυνομικό τμήμα. Να του μεταφέρετε ακριβώς, χωρίς υπερβολές, ό,τι σας έχει πει ο φίλος σας για τη σύλληψη του. Θα πρέπει να εξαφανίσετε οποιαδήποτε στοιχεία μπορεί να επιβαρύνουν αυτόν ή κάποιον άλλο από σπίτια ή από οποιοδήποτε άλλο μέρος μπορεί να ερευνήσει η αστυνομία. Ακόμα και πράγματα που φαίνονται, με τη πρώτη ματιά, "αθώα". Τηλεκάρτες, ατζέντες με τηλέφωνα, ημερολόγια, κινητά, φωτογραφίες, χειρόγραφα, τον εκτυπωτή και το σκληρό δίσκο από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Έχετε στο νου σας, ότι η αστυνομία μπορεί να βρίσκετε κάποια Βήματα μπροστά σας, να έχει εντοπίσει ήδη κάποια σπίτια, εσάς ή κάποιους γνωστούς σας και να τους παρακολουθεί για να βγάλει στοιχεία για την υπόθεση που ερευνά ή για να τους ενοχοποιήσει. Να είστε ψύχραιμοι και προσεχτικοί. Βεβαιωθείτε όσο καλύτερα γίνεται, ότι δε σας παρακολουθούν πριν τα επισκεφτείτε. Στη συνέχεια, ειδοποιήστε τους συντρόφους σας για την υπόθεση (χωρίς να πείτε υπερβολές) και κανονίστε τις επόμενες κινήσεις σας.
1. Βασική επιδίωξη της ανάκρισης [είτε γίνεται από την αστυνομία, είτε γίνεται από τον δικαστή] είναι να συλλέξει όσα περισσότερα στοιχεία γίνεται για το ποιος είσαστε, τι κάνετε, για το κάθε τι που θα μπορούσε να ενοχοποιήσει εσάς ή κάποιον άλλο. Θεωρητικά βέβαια, η ανάκριση έχει σκοπό να αποδείξει την ενοχή ή την αθωότητα σας. Η πράξη όμως, έχει αποδείξει πως την αστυνομία πολύ λίγο την ενδιαφέρει η δεύτερη περίπτωση.
2. Η αστυνομία μπορεί να ενεργεί όλες τις ανακριτικές πράξεις και χωρίς εισαγγελική παραγγελία, όταν πρόκειται για αυτόφωρο έγκλημα ή όταν υπάρχει κίνδυνος από την αναβολή να χαθούν τα ίχνη κάποιου εγκλήματος. Σημαντικό είναι, ότι ο αστυνομικός κρίνει αν υπάρχει κίνδυνος από την αναβολή, οπότε η αστυνομία έχει πάντα το δικαίωμα της ανάκρισης.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα ποινικής δικονομίας, αυτοί που μπορούν να κάνουν ανάκριση, είναι ο δικαστής και ο αστυνομικός. Για να γίνει η ανάκριση, πρέπει ο εισαγγελέας να εκδώσει ένα έγγραφο που να απευθύνεται στον τακτικό ανακριτή ή στους αστυνομικούς και να τους εξουσιοδοτεί να κάνουν ανάκριση για μια συγκεκριμένη πράξη. Αυτό, βέβαια, δεν ισχύει στις δύο παραπάνω περιπτώσεις.
3. Όταν ανακρίνεστε, πρέπει να βρίσκεστε διαρκώς σε εγρήγορση. Δεν πρέπει να είστε αφελής και να πιστέψετε ότι καταθέτοντας στον ανακριτή θα αποδείξετε την αλήθεια, ότι θα σας καταλάβουν, ότι θα τα καταφέρετε. Οι καλές ανακρίσεις -για εσάς- είναι αυτές που δεν περιέχουν τίποτα. Εκείνες που δεν δίνουν καμία πληροφορία για κανέναν. Σκοπός της ανάκρισης -για αυτούς- είναι να συλλέξει όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες μπορεί για το άτομο σας, για τους αγώνες που συμμετέχετε, τα μέσα που χρησιμοποιείτε. Και όχι μόνο για εσάς, αλλά και για τους φίλους σας, για όλους εκείνους που αγωνίζονται μαζί σας. Μην τους "προσφέρεστε", μην τους δείξετε καμία οικειότητα. Όχι μόνο δεν πρέπει να λέτε τίποτα, αλλά πρέπει να είστε ερμητικά κλειστοί. Μην μπερδέψετε όμως, την άρνηση απάντησης με μια άσκοπη επιθετικότητα, που θα ανεβάσει τους τόνους χωρίς λόγο. Μην ξεχνάτε ότι παίζετε στο γήπεδο τους. Η ψυχραιμία, η αποφασιστικότητα και η ξεκάθαρη άρνηση συνεργασίας, είναι η απάντηση στη βία και τις απειλές τους, στις υποσχέσεις και τα ψέματα τους.
ΑΝΑΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ
1. Όταν σας ανακρίνει η αστυνομία, το πρώτο σας μέλημα είναι να μάθετε ποια είναι η θέση σας: αν είστε μάρτυρες, κατηγορούμενοι ή ύποπτοι, αν δηλαδή υπάρχουν ενδείξεις εναντίον σας για κάποια παράνομη πράξη.
2. Αν σας ανακρίνουν ως ύποπτους ή κατηγορούμενους, απαιτείστε αμέσως την παρουσία του δικηγόρου σας. Παλιά αυτό το ξέραμε ως δικαίωμα από τις αμερικάνικες ταινίες και είναι αλήθεια ότι δεν το έγραφε ξεκάθαρα ο νόμος, τώρα όμως, με τη συμφωνία του Σένγκεν είναι δικαίωμα του κατηγορουμένου. Απαιτείστε το και επικοινωνήστε με κάποιον δικηγόρο ή με κάποιον που είστε σίγουροι ότι θα τον ειδοποιήσει. Το πιο καλό είναι, να τηλεφωνήσετε σε κάποιον, που θα ενημερώσει τόσο τον δικηγόρο σας, όσο και τους στενούς σας συντρόφους. Να θεωρείτε δεδομένο, ότι η αστυνομία θα εντοπίσει αυτόν που καλέσατε. Πρέπει δηλαδή, να συνυπολογίσετε αυτό το γεγονός στην απόφαση σας, με ποιον θα επικοινωνήσετε. Ανάλογα με την υπόθεση μπορεί να τον προσαγάγουν, ώστε να καταθέσει ή ακόμα να ερευνήσουν και το σπίτι του. Το καλύτερο θα ήταν να έχετε συνεννοηθεί από πριν με κάποιον φίλο σας, όσον αφορά το δικηγόρο που θέλετε, το άτομο που θα σας επισκέπτεται όσο κρατήστε, τις κινήσεις αλληλεγγύης που επιθυμείτε και με αυτόν να επικοινωνήσετε. Το τηλεφώνημα πρέπει να είναι γρήγορο και συνοπτικό, χωρίς να παραδέχεστε τίποτα [μπορεί να καταγράφεται και να χρησιμοποιηθεί εναντίον σας]. Για παράδειγμα, "Με συλλάβανε μόνο μου, στις 10.15 το βράδυ, στην Ιπποκράτους, κατηγορώντας με ότι είχα μια τσάντα με τρεις μολότοφ. Είμαι στο πέμπτο αστυνομικό τμήμα, στα Εξάρχεια. Μου έχουν δώσει την έκθεση σύλληψης, την οποία δεν έχω υπογράψει και μου πήραν απολογία, στην οποία δεν έχω πει τίποτα. Πάρε τον τάδε δικηγόρο, να έρθει αμέσως." Εκμεταλλευτείτε το, όσο καλύτερα γίνεται. Αν δεν σας απαγορέψουν δεύτερο, μην το αφήσετε χαμένο. Η εμπειρία, πάντως έχει δείξει ότι οι αστυνομικοί σας επιτρέπουν να τηλεφωνήσετε, πολύ μετά τη σύλληψη σας. Για να έχουν τον χρόνο να σας πρεσάρουν και να σας έχουν πάρει κατάθεση. Χωρίς να τους πιέζει η παρουσία του δικηγόρου σας.
Αν σας αρνηθούν την παρουσία και την βοήθεια δικηγόρου, ενισχύστε την άρνηση σας να απαντήσετε στις ερωτήσεις τους. Θα έχετε ένα επιχείρημα που θα ακούγεται πιο λογικό στα αυτιά τους. Θα τους εκνευρίζετε λιγότερο, όταν θα απαντάτε "δεν καταθέτω χωρίς το δικηγόρο μου" [πράγμα που δεν ισχύει, αφού ακόμα και με την παρουσία δικηγόρου δεν θα απολογηθείτε στην αστυνομία, αλλά θα περιμένετε το δικαστήριο ή τον ανακριτή], αντί να τους λέτε "δεν απαντάω σε καμία ερώτηση".
3. Στην περίπτωση που είστε κατηγορούμενοι, η στάση είναι μια. Δεν απαντάται σε καμία ερώτηση, δεν υπογράφεται τίποτα. Δεν ισχύει το: στους μπάτσους μιλάμε μεν, προσέχουμε τι λέμε δε. Αν αρχίσετε να τους λέτε παραμύθια πολύ δύσκολα δεν θα πέσετε σε αντιφάσεις. Να θυμάστε, οι ανακριτές είναι ειδικοί στο να σας κάνουν να μπερδευτείτε.
Σε περίπτωση σύλληψης και απαγγελίας κατηγοριών, κεντρική συμβουλή που πρέπει να διέπει όλη τη στάση σας, είναι η σιωπή σε οποιαδήποτε προσπάθεια των αστυνομικών να σας προσεγγίσουν. Μην απαντάτε σε άλλη ερώτηση πέρα των στοιχείων της ταυτότητας σας [π.χ. ούτε καν αν έχετε αδέλφια, που εργάζεστε κλπ] και γενικά διατηρήστε μια αποστασιοποιημένη στάση [αρνηθείτε κέρασμα καφέ κλπ]. Ακόμα και αν κρίνετε ότι κάτι μπορεί να διευκολύνει τη θέση σας, έχετε κάθε χρονικό περιθώριο να το καταθέσετε αργότερα, αφού θα έχετε μιλήσει με τους συντρόφους σας και το δικηγόρο σας. Μην υπογράψετε κανένα έγγραφο [έκθεση σύλληψης, προανακριτική κατάθεση κλπ]. "Όσο κουρασμένοι και αν είσαστε, κι ακόμη κι αν η υπογραφή αυτή σας παρουσιαστεί ως τυπική διαδικασία, θα πρέπει να θυμόσαστε ότι σημασία για το δικαστήριο έχουν αποκλειστικά τα έγγραφα της δικογραφίας.
Βέβαια, η αλήθεια είναι, ότι το να μη λέτε τίποτα συνήθως σημαίνει ότι τους τσαντίζετε και μπορεί να αρχίσουν να σας χτυπάνε. Καλύτερα Βέβαια το ξύλο που κάποια στιγμή θα σταματήσει, παρά μια προφυλάκιση, μια καταδίκη ή μια μεγάλη ποινή. Μια καλή τακτική είναι αντί να φωνάζεις: "δεν πρόκειται να πω τίποτα" ή "δεν πρόκειται να συνεργαστώ" και άλλα τέτοια, να λες κάτι διπλωματικότερο του τύπου "αρνούμαι όλες τις κατηγορίες και δεν έχω τίποτα να προσθέσω. Αρνούμαι να υπογράψω. Ό,τι έχω να πω, θα το πω στην κύρια ανάκριση και ενώπιον του δικαστηρίου, παρουσία του δικηγόρου μου". Αυτό μερικές φορές πιάνει, γιατί ο αστυνομικός που κάνει την προανάκριση, πολλές φορές θέλει απλώς να τελειώνει, οπότε έτσι γράφει αυτά τα λίγα και ξεμπερδεύει.
Μην νομίζετε ότι γενικώς μπορείτε να πείτε ό,τι θέλετε και στο τέλος, αν δεν σας αρέσουν αυτά που είπατε, απλώς να μην υπογράψετε. Ακόμα και αν γίνει έτσι, μπορούν να βεβαιώσουν οι αστυνομικοί τον ανακριτή ή το δικαστήριο, ότι η προανάκριση ολοκληρώθηκε κανονικά και ότι εσείς, απλώς δεν βάλατε υπογραφή, οπότε αυτό θα εκτιμηθεί από το δικαστήριο.
Να έχετε πάντα κατά νου, ότι στο ακροατήριο φράσεις του στυλ: "δεν τα είπα έτσι στην ανάκριση, αλλά έτσι τα γράψανε" δεν ασκούν και μεγάλη επιρροή στην αξιοπιστία του ανακριτικού υλικού.
4. Κάποια στιγμή, θα προσπαθήσουν να σας πάρουν το γραφικό σας χαρακτήρα. Για αυτό το σκοπό θα σας δώσουν ένα ειδικό έντυπο και θα σας πουν να γράψετε ό,τι θέλετε. Αρνηθείτε να γράψετε οτιδήποτε. Μπορεί -τώρα ή στο μέλλον- να ταυτοποιήσουν χειρόγραφα κείμενα με τον γραφικό σας χαρακτήρα, για να στηρίξουν κατηγορίες.
5. Στο αστυνομικό τμήμα, μπορούν να σας αφαιρέσουν όλα τα κινητά αντικείμενα [π.χ. ρολόι, κινητό, χρήματα, κλειδιά]. Απαιτήστε να συνταχθεί σχετικός κατάλογος. Ζητήστε το έντυπο με τα δικαιώματα σου. Αν είσαι γυναίκα, απαίτησε να σου γίνει σωματική έρευνα από γυναίκα αστυνομικό. Είναι παράνομο να γίνει από άντρα.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΡΙΣΗΣ
1.Η αστυνομία ξέρει πάντα, πολύ λιγότερα από αυτά που υποκρίνεται πως ξέρει. Όπως είδατε και παραπάνω, η αστυνομία θα μπορούσε να σας ανακρίνει ως μάρτυρες, ως υπόπτους ή ως κατηγορούμενους. Θα θέλουν να σας κάνουν να πιστέψετε, ότι κάθε μέσο που χρησιμοποιούν για να σας κάνουν να μιλήσετε είναι νόμιμο. Θα σας κάνουν επίδειξη δύναμης και εξουσίας. Η απειλή να ενοχοποιήσουν εσάς ή κάποιους συντρόφους σας, είναι ένα μέσο να σας κάνουν να πείτε αυτά που δεν ξέρουν. Θα σας απειλήσουν με δίωξη για άρνηση κατάθεσης. Να επιμείνετε σε αυτά που αναφέραμε παραπάνω, σε αυτούς τους απλούς κανόνες. Μια συμπεριφορά σταθερή και συνεπής, απομακρύνει τον κίνδυνο ενοχοποίησης σας. Θα σας κάνουν να αισθανθείτε μόνοι και χωρίς βοήθεια, θα προσπαθήσουν να σας πείσουν, ότι κανείς δεν μπορεί να σας Βοηθήσει και ότι μόνο από αυτούς εξαρτάται να σας αφήσουν ή να σας κρατήσουν. Όταν εκτιμήσουν, ότι με αυτή τη μεταχείριση θα σας έχουν μαλακώσει λιγάκι, θα αλλάξουν τόνο. Ίσως εμφανιστεί κάποιος αστυνομικός καλός, που θα ενδιαφερθεί για σας, για τις δυσκολίες σας, για τους δικούς σας. Θα περάσει έτσι, η κατάσταση από μια φάση επιθετική σε μια φάση "φιλική". Είναι μια πολύ "λεπτή στιγμή". Να είστε πολύ προσεχτικοί και με οξυμένα τα αισθητήρια. Θα προσπαθήσουν να σας μπερδέψουν, να σας απομονώσουν από τους φίλους σας ή τους συντρόφους σας, θα σας καλέσουν να ανοίξετε την καρδιά σας, θα σας προτρέψουν να διαχωρίσετε τις ευθύνες σας. Αν όλα αυτά δεν φτάνουν για να σας "συμμορφώσουν", είναι πιθανό και πάλι να σας επιτεθούν στα ίσια. Θα σας κρατήσουν κάτω από πίεση για ώρες, θα σας επαναλάβουν τις ίδιες ερωτήσεις, ξαναρχίζοντας με καινούργια ορμή. Θα προσπαθούν διαρκώς να σας μπερδέψουν, να σας ταπεινώσουν, να σας κουράσουν. Σε πολλές περιπτώσεις, και όλοι το γνωρίζουν, ότι οι ανακρινόμενοι χτυπιούνται, βασανίζονται. Μην πιστεύετε ό,τι σας λένε ή σας δείχνουν ή σας κάνουν να ακούτε. Θα σας κάνουν ένα σωρό κόλπα. Θα σας φέρουν σε αντιπαράθεση με άλλους αστυνομικούς, με άλλους κατηγορούμενους ή μάρτυρες. Μπορεί να εμφανιστεί αστυνομικός, τον οποίο δεν έχετε ξαναδεί, που να δηλώνει αυτόπτης μάρτυρας και να σας αναγνωρίζει, θέλοντας να ομολογήσετε. Αργότερα, στον ανακριτή ή στο δικαστήριο, θα προσπαθήσετε να ανατρέψετε την ομολογία σας, μιλώντας για ένα ψεύτικο μάρτυρα. Φυσικά, δεν θα πείσετε κανέναν. Θα σας διαβάσουν απολογίες για να σας πείσουν ότι "ο τάδε τα είπε όλα και επομένως είναι Βλακεία να επιμένεις στη σιωπή σου". Θα σας Βάλουν να ακούσετε μαγνητοφωνημένες συζητήσεις, θα σας δείξουν φωτογραφίες κτλ. Επιμείνετε στην στάση σας και θα είναι καλύτερα και για τον εαυτό σας και για όποιους άλλους αφορά η στάση σας.
ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
1. Η μόνη υποχρέωση που έχετε όταν σας ανακρίνουν, είναι να δηλώσετε τα στοιχεία της ταυτότητας σας. Μην απαντάτε σε καμία άλλη ερώτηση. Σε όλες να λέτε, "δεν έχω τίποτα να δηλώσω". Μην αφήσετε τον εαυτό σας να παρασυρθεί από απειλές, ούτε να ξεγελαστείτε από υποσχέσεις, ότι δήθεν θα σας ελευθερώσουν ή θα καλύψουν την υπόθεση. Τις περισσότερες φορές το δικαστήριο δεν έχει κανένα άλλο αποδεικτικό στοιχείο εναντίον σας, εκτός από την απολογία σας στην αστυνομία. Είναι άχρηστο, να τους κάνετε αυτό το δώρο.
2. Έχετε δικαίωμα, σαν κατηγορούμενος να πείτε ό,τι ψέμα σας κατέβει στο κεφάλι. Είναι όμως πολύ επικίνδυνο, να μπλεχτείτε σε μια ιστορία με τέτοιες αντιφάσεις από τις οποίες θα ήταν δύσκολο να ξεγλιστρήσετε. Μια υπεράσπιση δεν εφευρίσκεται, κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, όταν είστε αγχωμένοι και κάτω από την πίεση της αστυνομίας. Διαμορφώνεται με καθαρό κεφάλι με τους συντρόφους σας και τη βοήθεια του δικηγόρου.
Όσο διάστημα δεν έχετε δικηγόρο, ένα πράγμα πρέπει να κάνετε. Να διατηρήσετε, με το να μην πείτε τίποτα, όλες τις δυνατότητες υπεράσπισης. Σε περίπτωση που κάποιος σας δώσει, Βρούνε οτιδήποτε στο σπίτι σας που σας ενοχοποιεί ή σας αναγνωρίσει κάποιος αυτόπτης μάρτυρας, η στάση σας πρέπει να είναι ίδια. Οι καταθέσεις αναιρούνται, η κατοχή πολλών αντικείμενων -που στην αρχή φαίνεται να σας ενοχοποιούν- μπορεί αργότερα να εξηγηθεί, οι μάρτυρες πέφτουν συχνά σε αντιφάσεις. Τη δική σας, όμως, ομολογία πολύ δύσκολα την παίρνετε πίσω. Πρέπει να μιλήσετε για εκβιασμούς και σωματική βία και να πείσετε τον ανακριτή ή το δικαστήριο.
Όταν σας παρουσιάζουν φωτογραφίες, μην πείτε δεν ξέρω, αρνηθείτε να απαντήσετε. Κοιτάξτε τις όμως και προσπαθήστε να καταλάβετε πότε και πού τις τράβηξαν, προσέξτε αν αναγνωρίζετε άλλους φίλους ή συντρόφους σας σε αυτές και ειδοποιήστε τους. Μη δηλώσετε ότι έχετε κάνει αυτό ή ότι έχετε πάρει μέρος σε κάποια γεγονότα που σας ενοχοποιούν. Μη δώσετε ποτέ λογαριασμό για τις πράξεις σας. Μη δηλώσετε ποτέ την ομάδα που δραστηριοποιήστε, εσείς ή άλλοι σύντροφοι σας. Ποιοι είναι αυτοί, ποια η γνώμη σας για αυτούς, τι πράγματα λέγονται για αυτούς.
3. Αν σας χτυπήσουν ή βασανίσουν, η πρώτη σας ενέργεια μόλις σας αφήσουν ελεύθερο είναι να καταθέσετε μήνυση, σε όσους σας χτύπησαν, (κάθε ένστολος έχει ένα διακριτικό αριθμό στους ώμους του, καλό θα είναι αν μπορείτε να τους θυμάστε). Ακόμα και "κατ' αγνώστων". Τότε μόνο ο εισαγγελέας θα σας στείλει στον ιατροδικαστή. Μόνοι σας, δεν μπορείτε να πάτε. Η γνωμάτευση του, μπορεί να σας φανεί πολύ χρήσιμη, στο δικαστήριο.
ΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΚΡΙΣΗ
1. Συνήθως η κύρια ανάκριση είναι πολύ κυριλέ διαδικασία -αυτή είναι άλλωστε και η παγίδα- και ο ανακριτής έχει τον αέρα του λειτουργού του νόμου.
Γενικώς τον ανακριτή, μπορείτε να τον "ξεπεράσετε" εύκολα με ένα απολογητικό υπόμνημα. Αυτό είναι μια αναφορά που γράφει ο δικηγόρος σας και ουσιαστικά πρόκειται για μια μελετημένη απάντηση στις κατηγορίες. Μπορείτε εξεταζόμενοι να πείτε "αναφέρομαι στο απολογητικό μου υπόμνημα και δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο". Έτσι, δεν απαντάτε στις ερωτήσεις που θα σας κάνει ο ανακριτής.
Η στάση αυτή δεν προτείνεται, παρ' όλο που δεν έχει ιδιαίτερες επιπτώσεις στο δικαστήριο. Μπορεί όμως, να αποβεί μοιραία, για το κρισιμότατο ζήτημα της προφυλάκισης. Επειδή ο ανακριτής, αποφασίζει κυριαρχικά για τη προφυλάκιση σας, [ο εισαγγελέας σχεδόν πάντα λέει ναι] πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί. Αν υιοθετήσετε αυτόν τον τρόπο υπεράσπισης, πολλαπλασιάζεται τις πιθανότητες να αποφασίσει υπέρ της προφυλάκισης. Πρώτον, γιατί με αυτόν τον τρόπο πιστεύει ότι τον απαξιώνετε και δεύτερον, γιατί δεν του δημιουργείτε αμφιβολίες. Μόνο μέσα από τον μεταξύ σας "διάλογο", έχετε αυτή τη δυνατότητα.
2. Ο ανακριτής είναι πιο επικίνδυνος, από οποιονδήποτε αστυνομικό. 0 αστυνομικός έχει τη δύναμη, ο ανακριτής έχει το νόμο. Αυτός αποφασίζει για την φυλάκιση σας, αυτός κρίνει τα στοιχεία που του στέλνει η αστυνομία. Μην αφήνετε ποτέ, να σας υποβάλλετε η απάντηση σε μια ερώτηση από τον ίδιο. Χρησιμοποιήστε πάντα δικά σας λόγια. Σε μια ερώτηση, είναι καλύτερο πρώτα να αρνηθείτε και μετά να εξηγήσετε, παρά πρώτα να εξηγήσετε και μετά να αρνηθείτε, με κίνδυνο να μπερδευτείτε. Να είστε απλοί και προσεχτικοί. Όσο λιγότερα λέτε, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να πέσετε σε αντιφάσεις.
3. Πάντα στην ανάκριση κρατούνται πρακτικά. Στο τέλος, διαβάστε τα πολύ προσεχτικά. Ό,τι έχετε καταθέσει, να έχει γραφτεί με τα δικά σας λόγια και όχι με τα λόγια του ανακριτή. Κοιτάξτε να έχουν γραφτεί και οι ερωτήσεις, οι διαμαρτυρίες σας, οι δηλώσεις σας. Ζητήστε να υπογράψει μαζί σας αυτός που πράγματι σας ανέκρινε και βάλτε στα πρακτικά όλες τις διορθώσεις και τις μετατροπές που νομίζετε. Να φαίνεται η ακριβής ώρα που άρχισε και έκλεισε η ανάκριση. Τότε υπογράψτε την κατάθεση σας.
ΕΞΑΚΡΙΒΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
1. Αν βρίσκεστε σε κάποιο αστυνομικό τμήμα για μια απλή προσαγωγή, υποχρεούνται να σας αφήσουν μετά την εξακρίβωση των στοιχείων σας. Αυτό ενδεχομένως να κρατήσει αρκετές ώρες.
Αν δεν σας απαγγείλουν κατηγορίες, δεν είστε υποχρεωμένοι να δώσετε αποτυπώματα και να σας βγάλουν φωτογραφίες. Αν είναι η πρώτη φορά που πάνε να σας τα πάρουν, έχει αξία να αρνηθείτε. Να έχετε πάντως στο νου σας ότι είναι κάτι που δεν συνηθίζεται. Για αυτό το λόγο θα σας απειλήσουν, μπορεί και να σας χτυπήσουν. Αν σας έχουν ξαναπάρει αποτυπώματα και φωτογραφίες, ίσως να είναι άσκοπο να αρνηθείτε. Ζυγίστε κάθε φορά την κατάσταση και αποφασίστε.
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΑΣΚΗΘΕΙ ΔΙΩΞΗ
1. Η αστυνομία οφείλει να σας οδηγήσει το συντομότερο δυνατό στον εισαγγελέα, σε κάθε περίπτωση εντός 24 ωρών. Ο εισαγγελέας σας απαγγέλλει κατηγορίες και έχει τις εξής δυνατότητες:
-Να σας παραπέμψει σε τακτική δικάσιμο, οπότε αφήνεστε ελεύθεροι. Υποχρεούστε να δηλώσετε μια διεύθυνση μόνιμης διαμονής ή κατοικίας. Είναι σημαντικό να ξέρετε, ότι η δήλωση παραπλανητικής διεύθυνσης ή στοιχείων δεν πρόκειται να βοηθήσει σε τίποτα. Αντίθετα, εκτός από ότι σας εκθέτει σε σχετική ποινική ευθύνη, δίνει την ευχέρεια στις αρχές να δικαστείτε έγκυρα με την επίδοση εγγράφων σε λάθος διεύθυνση, χωρίς να μπορείτε, αργότερα, να παραπονεθείτε ότι δεν λάβατε γνώση του δικαστηρίου επειδή κατοικούσατε αλλού.
-Να διατάξει συμπλήρωση της προανάκρισης [σπανίως] ή κύρια ανάκριση, ιδίως σε περιπτώσεις που κριθεί αναγκαία η επιβολή περιοριστικών όρων [εγγύηση, εμφάνιση στο αστυνομικό τμήμα, απαγόρευση εξόδου από τη χώρα κλπ] ή προσωρινής κράτησης [στην περίπτωση κακουργημάτων]. Η επίσημη αιτιολογία για την προφυλάκιση σας κράτηση σε αυτή τη περίπτωση είναι ο κίνδυνος φυγής ή τέλεσης άλλων αξιόποινων πράξεων. Κατά συνέπεια, Βοηθάει η ύπαρξη σταθερής κατοικίας, μόνιμης εργασίας, λευκού ποινικού μητρώου κλπ.
-Να σας παραπέμψει να δικαστείτε με την αυτόφωρη διαδικασία. Στην περίπτωση αυτή θα προσαχθείτε στο δικαστήριο εντός 24 ωρών και μπορεί να σας δώσει μια προθεσμία ως τρεις μέρες για να ετοιμάσετε καλύτερα την υπεράσπιση σας. Κατά τη διάρκεια αυτής της προθεσμίας μπορεί να διαταχθεί η συνέχιση της κράτησης σας.
ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΩΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ
1. Σε περίπτωση που σας καλέσουν να καταθέσετε ως μάρτυρες στην αστυνομία ή στον ανακριτή αυτό πρέπει να γίνει με κλήση στο σπίτι σας. Έχετε έτσι το χρόνο να σκεφτείτε τι ακριβώς θα πείτε.
Αν όμως -κάτι που πλέον είναι πιο συνηθισμένο- σαν πάνε μια μέρα για εξακρίβωση στοιχείων και εκεί σας ζητήσουν να καταθέσετε ως μάρτυρας, εσείς απλώς αρνείστε να πείτε και να υπογράψετε οτιδήποτε, αφού αυτή η διαδικασία είναι παράτυπη.
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΣΥΛΛΗΦΘΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΦΙΛΟΣ ΣΑΣ
1. Είναι χρήσιμο με τους στενούς μας φίλους ή συντρόφους να έχουν προβλεφθεί και μελετηθεί από πριν κάποιες κινήσεις, που θα γίνουν αμέσως μόλις μάθετε τα δυσάρεστα νέα.
Πρέπει να ειδοποιήσετε αμέσως το δικηγόρο που θα σας έχει ήδη υποδείξει ο φίλος σας ή αυτόν που θα σας ανακοινώσει όταν σας πάρει τηλέφωνο από το αστυνομικό τμήμα. Να του μεταφέρετε ακριβώς, χωρίς υπερβολές, ό,τι σας έχει πει ο φίλος σας για τη σύλληψη του. Θα πρέπει να εξαφανίσετε οποιαδήποτε στοιχεία μπορεί να επιβαρύνουν αυτόν ή κάποιον άλλο από σπίτια ή από οποιοδήποτε άλλο μέρος μπορεί να ερευνήσει η αστυνομία. Ακόμα και πράγματα που φαίνονται, με τη πρώτη ματιά, "αθώα". Τηλεκάρτες, ατζέντες με τηλέφωνα, ημερολόγια, κινητά, φωτογραφίες, χειρόγραφα, τον εκτυπωτή και το σκληρό δίσκο από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Έχετε στο νου σας, ότι η αστυνομία μπορεί να βρίσκετε κάποια Βήματα μπροστά σας, να έχει εντοπίσει ήδη κάποια σπίτια, εσάς ή κάποιους γνωστούς σας και να τους παρακολουθεί για να βγάλει στοιχεία για την υπόθεση που ερευνά ή για να τους ενοχοποιήσει. Να είστε ψύχραιμοι και προσεχτικοί. Βεβαιωθείτε όσο καλύτερα γίνεται, ότι δε σας παρακολουθούν πριν τα επισκεφτείτε. Στη συνέχεια, ειδοποιήστε τους συντρόφους σας για την υπόθεση (χωρίς να πείτε υπερβολές) και κανονίστε τις επόμενες κινήσεις σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου